Page 22 - Katechizm_2LO_2022
P. 22
24 I. DROGA DO DOJRZAŁOŚCI I. DROGA DO DOJRZAŁOŚCI
Dowód „z celowości rzeczy”
„Piąta droga wzięta jest z kierowania wszechświatem, widzimy bowiem,
że pewne rzeczy pozbawione rozumu, mianowicie ciała naturalne, działają
dla jakiegoś celu. To widoczne jest z tego, że zawsze, albo bardzo często,
w ten sam sposób działają, aby dojść do tego, co jest najlepsze. Stąd jasne jest,
że nie przez przypadek, lecz z zamiaru dochodzą do celu. To zaś, co nie ma
poznania, nie dąży do celu inaczej, jak tylko kierowane przez kogoś pozna-
jącego i rozumnego, jak strzała przez łucznika. Istnieje tedy coś rozumnego,
przez co wszystkie rzeczy naturalne kierowane są do celu, a to nazywamy
Bogiem” (B. Markiewicz, Filozofia. Od filozofów jońskich do Pascala. Wybór
tekstów. Książka pomocnicza do filozofii dla szkół średnich, Warszawa 1999,
s. 129-131).
Wnioski
1. Jeśli istnieje ruch, to istnieje PIERWSZY PORUSZYCIEL.
2. Jeśli każda rzecz ma swą przyczynę, istnieje PIERWSZA PRZYCZYNA
SPRAWCZA.
3. Jeśli byty przygodne nie istnieją w sposób konieczny (pojawiają się
na świecie i przemijają), musi istnieć BYT KONIECZNY.
4. Jeśli rzeczy wykazują różną doskonałość, to istnieje BYT NAJDOSKO-
NALSZY.
5. Jeśli celowe działanie jest oznaką rozumności, to ład i porządek w dzia-
łaniu bytów nieożywionych lub pozbawionych poznania ŚWIADCZĄ
O ISTNIENIU BOGA, KIERUJĄCEGO ŚWIATEM NIEOŻYWIONYM.
Skoro człowiek może poznać Boga naturalnymi siłami ludzkiego rozumu,
to warto zapytać:
„Czy istnieje sprzeczność między wiarą a naukami przyrodniczymi?
Nierozwiązywalna sprzeczność między wiarą a naukami przyrodniczymi
nie istnieje, ponieważ nie może istnieć podwójna prawda.
Nie może być mowy o prawdzie wiary, która stanowiłaby konkurencję
dla prawdy nauki. Istnieje tylko jedna prawda, na której opiera się zarówno
wiara, jak i rozum. Bóg chciał istnienia rozumu, z pomocą którego możemy
poznawać rozumne prawa rządzące światem, podobnie jak chciał zaistnie-
nia wiary. (...)” (YOUCAT 23).
Dowody na istnienie Boga mogą przygotować człowieka do wiary i pomóc
mu stwierdzić, że wiara nie sprzeciwia się rozumowi ludzkiemu.